Nếu muốn đầu tư vào cổ phiếu, chắc hẳn bạn đã nghe nói đến báo cáo tài chính. Thực chất đây là nội dung vô cùng quan trọng đối với bất kỳ công ty, doanh nghiệp nào. Nếu bạn không biết cách đọc báo cáo tài chính chi tiết thì đây là thông tin.
Báo cáo tài chính là gì?
Báo cáo tài chính là tài liệu quan trọng trong lĩnh vực tài chính kế toán, dùng để tổng hợp, phân tích và báo cáo tình hình tài chính của một doanh nghiệp, tổ chức hoặc cá nhân trong một khoảng thời gian nhất định. Báo cáo tài chính cung cấp thông tin quan trọng về tài sản, nợ phải trả, vốn và hiệu quả hoạt động của đơn vị.
Báo cáo tài chính bao gồm những gì?
Báo cáo tài chính là sự tổng hợp đầy đủ thông tin về tài sản, vốn chủ sở hữu, nợ phải trả và kết quả hoạt động của công ty. Dựa trên báo cáo tài chính, có thể dễ dàng nhìn thấy được khả năng sinh lời và tình hình tài chính của doanh nghiệp, từ đó đưa ra các giải pháp và sự phát triển trong tương lai. Theo Điều 100 Quy định 200/2014/TT-BTC, báo cáo tài chính đầy đủ bao gồm các phần sau:
- Báo cáo tài chính cho hội đồng quản trị công ty.
- Kiểm toán độc lập báo cáo tài chính của công ty.
- Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp (mẫu số B02-DN).
- Bảng cân đối kế toán (Mẫu số: B01-DN)
- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (Mẫu số B03-DN).
- Thuyết minh Báo cáo tài chính (Mẫu số B09-DN).
Ý nghĩa của báo cáo tài chính
Báo cáo tài chính được coi là “bộ mặt” của một công ty. Bằng cách phân tích tài liệu này, các đối tác muốn kinh doanh có thể biết doanh nghiệp đang phát triển tốt hay không, dự án dòng tiền nào được sử dụng, tính minh bạch, v.v. Từ đó, chúng ta có thể rút ra kết luận về việc kinh doanh tốt hay xấu. hướng, tăng trưởng hay suy thoái, liệu các hoạt động trong tương lai có hứa hẹn hay không,…
Ngoài ra, bản thân nhà đầu tư còn phải nghiên cứu, phân tích báo cáo tài chính cụ thể trước khi quyết định nắm giữ cổ phần của một công ty. Báo cáo phản ánh kết quả kinh doanh trong một khoảng thời gian cụ thể. Đồng thời, nó cũng thể hiện rõ ràng việc phân phối lợi nhuận cho cổ đông. Nếu một công ty hoặc doanh nghiệp hoạt động tốt, cổ tức sẽ tăng theo thời gian một cách tự nhiên. Còn việc kinh doanh mất ổn định, thua lỗ thì người chịu ảnh hưởng sẽ là cổ đông.
Nói chung, bằng cách đọc các báo cáo tài chính cụ thể, bạn có thể hiểu rõ ràng về cách thức hoạt động của một công ty và phát hiện ra những sai sót hoặc sự bất ổn. Từ đó, những chiến lược và kế hoạch trong tương lai có thể thay đổi. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách đọc và phân tích một báo cáo tài chính hoàn chỉnh. Dưới đây chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn các bước.
Cách dễ dàng để đọc báo cáo tài chính doanh nghiệp
Trên thực tế, có rất nhiều cách để đọc báo cáo tài chính doanh nghiệp. Nếu bạn không rành về các con số hoặc không tham gia vào lĩnh vực này thì có thể tham khảo 5 bước đơn giản sau.
Bước 1: Đọc trước ý kiến của kiểm toán viên
Kiểm toán viên là người xác minh rằng tất cả dữ liệu trong báo cáo là có thật và không phải do một cá nhân hoặc tổ chức bịa đặt. Sự trung thực cũng tăng lên khi mức độ tin cậy giảm xuống, bao gồm: chấp nhận hoàn toàn, ngoại lệ, không tán thành và từ chối.
Nếu được chấp nhận hoàn toàn – nó thể hiện một tuyên bố đúng và bạn có thể tin tưởng vào dữ liệu được phân tích. Những sai sót được kiểm toán viên phát hiện sẽ yêu cầu công ty phải sửa chữa kịp thời. Nếu kiểm toán viên nói không thì tính minh bạch của báo cáo không hoàn toàn chính xác.
Bước hai: Phân tích bảng cân đối kế toán
Tiếp theo, bạn sẽ tìm hiểu về bảng cân đối kế toán và xác định rõ tài sản, nguồn vốn. Đây là nền tảng mà một doanh nghiệp được xây dựng và các hoạt động cũng như quy trình kinh doanh của nó được duy trì.
Bảng cân đối kế toán phản ánh hoạt động tại một thời điểm cụ thể, thường là đầu năm so với cuối năm, báo cáo quý, báo cáo tháng được tính từ ngày đầu kỳ đến ngày cuối kỳ. Theo nguyên tắc lập bảng cân đối kế toán: tài sản = nguồn vốn.
– Tài sản được chia thành hai loại:
| tài sản ngắn hạn | tài sản dài hạn |
| Tài sản trong một năm hoặc một chu kỳ hoạt động bao gồm tiền và các khoản tương đương tiền, các khoản phải thu, hàng tồn kho, v.v.. | Tài sản trên một năm bao gồm:
– Tài sản cố định như máy móc nhà xưởng… – Tài sản vô hình như bản quyền sáng chế |
– Nguồn vốn bao gồm nợ phải trả và vốn chủ sở hữu:
| Nợ phải trả | vốn chủ sở hữu |
| Đây là nghĩa vụ tài chính của doanh nghiệp đối với các chủ nợ. Nó bao gồm nợ dài hạn và nợ ngắn hạn.
Ví dụ: các khoản phải trả cho người bán, thuế và các khoản thanh toán cho cơ quan nhà nước, nghĩa vụ tín dụng, lãi vay ngân hàng, các khoản thanh toán cho nhân viên, v.v. |
Góp vốn phát hành cổ phiếu, góp vốn chủ sở hữu, vốn đầu tư, lợi nhuận để lại sau khi khấu trừ thuế, quỹ đầu tư phát triển… |
Để phân tích bảng cân đối kế toán, bạn phải phân loại tài sản và nguồn vốn. Bước tiếp theo là tính tỷ lệ các khoản mục chi tiết thay đổi theo thời gian, chú ý tới những khoản mục quan trọng có biến động lớn trong báo cáo. Cụ thể:
– Theo dõi số dư tiền mặt và các khoản tương đương tiền
Doanh nghiệp lớn có lợi nhuận lớn nhưng lợi nhuận thấp đồng nghĩa với việc doanh nghiệp không đủ thanh khoản và dòng tiền không lành mạnh. Số dư tiền mặt của tổ chức phải có ít nhất 10% nợ ngắn hạn để đảm bảo tính thanh khoản ngay lập tức.
– Theo dõi nợ vay, trả lãi và tỷ lệ nợ
Nếu mức nợ quá cao, lợi nhuận trên vốn sẽ thấp và công ty sẽ không có nhiều doanh thu. Nếu doanh nghiệp có số dư nợ cao chứng tỏ khả năng quản lý kém, lợi nhuận thấp và khó có khả năng mở rộng vì lợi nhuận được ưu tiên hơn việc trả nợ.
– Phát hiện dấu hiệu mất cân đối tài chính
Bạn cần biết rằng tài sản dài hạn sẽ được tài trợ bằng vốn dài hạn. Việc sử dụng vốn ngắn hạn để tài trợ cho tài sản dài hạn là không hợp lý. Xu hướng giảm vốn lưu động ròng và biến động tiêu cực cho thấy sự mất cân bằng tài chính hoặc công ty đang sử dụng nợ ngắn hạn để đầu tư vào tài sản dài hạn, chẳng hạn như mua thêm máy móc, nhà xưởng.
Bước 3: Đọc-Phân tích Báo cáo Hiệu quả Kinh doanh
Khi đọc báo cáo tài chính, bạn cần hiểu rõ những điều quan trọng sau:
| thu nhập | thu nhập khác | Chi phí phát sinh trong kỳ báo cáo |
| Thu nhập phát sinh từ hoạt động kinh doanh phát sinh trong kỳ kinh doanh. Nó bao gồm:
– Thu nhập thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ – Thu nhập từ hoạt động tài chính. |
Xuất phát từ các hoạt động bên ngoài như thanh lý tài sản, bán tài sản cố định, thu tiền phạt do đối tác vi phạm hợp đồng, v.v. | Tổng giá trị chi phí, các khoản khấu trừ và nợ bổ sung làm giảm vốn chủ sở hữu.
Chi phí được chia thành hai loại: – Chi phí phát sinh từ hoạt động sản xuất kinh doanh (chi phí bán hàng, chi phí vận hành và quản lý,…) – Các chi phí khác (phí thanh lý, nhượng bán tài sản…). |
Trong báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh: lợi nhuận = doanh thu – chi phí.
– Báo cáo tài chính cung cấp thông tin chi tiết về hoạt động kinh doanh, hoạt động tài chính và các hoạt động khác.
| hoạt động kinh doanh | hoạt động tài chính | Các hoạt động khác |
| Thu nhập thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ, giá vốn hàng bán, lợi nhuận gộp phát sinh, thu nhập từ hoạt động tài chính, chi phí phát sinh, tỷ suất lợi nhuận gộp… | Doanh thu tài chính (lãi đầu tư, lãi chênh lệch tỷ giá, lãi tiền gửi…) và chi phí tài chính (lỗ đầu tư, lãi vay…). | Phản ánh các điều kiện hoạt động của công ty ngoài các hoạt động kinh doanh cốt lõi của công ty. Nó chiếm tỷ trọng nhỏ trong cơ cấu kinh doanh, bao gồm thu nhập lãi thanh lý, thù lao hợp đồng, v.v… |
Ba yếu tố trên giúp xác định: Tổng lợi nhuận trước thuế = doanh thu – chi phí. Sau đó, sau khi trừ đi số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp, bạn sẽ có được lợi nhuận sau thuế.
Tóm lại
Để phân tích báo cáo tài chính, bạn phải phân loại thu nhập và chi phí của mình. Sau đó tính tỷ trọng giữa tổng doanh thu và tổng chi phí. Nếu có thay đổi thì phải báo cáo kịp thời và các dự án có biến động lớn cần được giám sát.
ghi chú:
Báo cáo tài chính không hiển thị dòng tiền và chi phí hiện tại, đồng thời lợi nhuận được báo cáo có thể dễ dàng bị phóng đại hoặc che giấu do các nguyên tắc và quan điểm kế toán. Vì vậy, đôi khi chỉ dựa trên những con số này, không có gì đảm bảo liệu công ty đó có kinh doanh minh bạch hay không, liệu nó có tương lai và có đủ tiền để trả nợ khi trưởng thành và nhân rộng hay không. Vì vậy, việc so sánh cần được thực hiện cùng với bảng cân đối kế toán và báo cáo lưu chuyển tiền tệ.
Bước 4: Đọc-Phân tích Báo cáo Lưu chuyển tiền tệ
Đọc và phân tích báo cáo lưu chuyển tiền tệ sẽ giúp bạn xác định chính xác số tiền công ty bạn kiếm được và số tiền chi tiêu trong một khoảng thời gian cụ thể.
Trên thực tế, doanh thu và lợi nhuận ghi trên báo cáo tài chính được ghi nhận ngay khi giao dịch phát sinh trong kỳ. Nhưng cũng có những tài khoản đã thu thập nhưng không ghi chép rõ ràng.
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ thể hiện 3 luồng tiền cơ bản:
| dòng tiền từ hoạt động kinh doanh | Lưu chuyển tiền từ hoạt động đầu tư | dòng tiền từ hoạt động tài chính |
| Dòng tiền phát sinh từ các khoản thanh toán cho nhà cung cấp, khách hàng, nhân viên, v.v. Dòng tiền này đến từ kết quả kinh doanh của tổ chức chứ không phải từ việc huy động vốn hay nợ vay. | Dòng tiền vào và dòng tiền ra liên quan đến việc mua, thanh lý và đầu tư tài sản cố định và các tài sản dài hạn khác. | Tăng/giảm dòng tiền từ vốn chủ sở hữu bằng cách nhận góp vốn mới, phát hành cổ phiếu, trả cổ tức, v.v. hoặc dòng tiền từ các khoản vay, trả nợ gốc hoặc các khoản vay mới, v.v. |
Dòng tiền dự kiến có thể dương hoặc âm. Đối với một doanh nghiệp có dòng tiền ổn định và trả cổ tức trong thời gian dài, đây là bằng chứng cho thấy tình hình tài chính của doanh nghiệp đó rất lành mạnh và báo cáo lợi nhuận của doanh nghiệp đó là chính xác. Còn những doanh nghiệp đang tăng trưởng tốt nhưng không chia cổ tức sẽ đầu tư vào dự án khác hoặc vận hành lại hệ thống để tốt hơn.
Bước 5: Đọc – Phân tích Thuyết minh Báo cáo Tài chính
Để đọc, hiểu, phân tích và giải thích báo cáo tài chính, bạn cần phân tích doanh nghiệp một cách cụ thể từ các góc độ sau:
– Doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực cụ thể nào?
– Doanh nghiệp đã hoạt động được bao lâu? Đang ở giai đoạn đầu, giữa hoặc cuối của chu kỳ phát triển.
– Các chính sách kế toán hiện hành và chuẩn mực kế toán áp dụng là gì?
Sau đó, mỗi mục sẽ được trình bày chi tiết với lời giải thích bằng lời và công thức toán học để người đọc hiểu rõ ràng.
Những điều cần lưu ý khi đọc báo cáo tài chính
Các công ty tiến hành kinh doanh minh bạch và rõ ràng thường công bố báo cáo tài chính trên trang web chính thức của công ty. Nếu bạn muốn biết về bất kỳ công ty nào, chỉ cần tải xuống. Những báo cáo này thường được sử dụng để kiểm toán và thanh toán thuế hàng năm.
Nếu bạn muốn tự đọc và phân tích báo cáo tài chính, bạn cần lưu ý những điều sau:
- Hãy thử dành thời gian để so sánh dữ liệu từ các khoảng thời gian khác nhau để đánh giá xu hướng trong doanh nghiệp của bạn.
- So sánh doanh nghiệp với các doanh nghiệp khác trong cùng lĩnh vực để đánh giá lại điểm mạnh, điểm yếu của tổ chức.
- Các con số trên bảng cân đối kế toán chỉ thể hiện thời gian, kết quả được báo cáo theo từng kỳ. Nếu muốn có bức tranh đầy đủ hơn về sự phát triển của công ty, bạn nên tìm kiếm dữ liệu từ những năm gần đây nhất.
Vì vậy, mọi người đã học cách đọc báo cáo tài chính chi tiết nhất. Hi vọng những thông tin trên sẽ hữu ích cho việc học tập và đầu tư của bạn.
Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: sesua.vn là website tổng hợp kiến thức từ nhiều nguồn,Vui lòng gửi email cho chúng tôi nếu có bất cứ vi phạm bản quyền nào! Xin cám ơn!
